Giáo án Khoa học tự nhiên Lớp 6 VNEN - Tuần 20 đến 35

Ngày soạn: 
Ngày dạy: 
Tuần 20-21	SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 26 NHIỆT ĐỘ VỚI ĐỜI SỐNG SINH VẬT (2 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 3
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
GV: -Cho học sinh tổ chức nhóm tìm hiểu thông tin và hoàn thành bảng 26.3
	Kết luận:Mối loại động vật có nhu cầu khác nhau về nhiệt độ chúng có khả năng thích nghi với nhiệt độ môi trường.
Hoạt động của HS
 2.Đối với động vật
Đọc nộ dung thông tin tr79-80 hoàn thành bảng 26.3
-Nhóm học sinh rút ra kết luận,trình bày trước lớp
 Sản phẩm cần đạt
-Nêu được ảnh hưởng của nhiệt độ đối với đời sống sinh vật
-Giải thích được sự thích nghi của sinh vật đối với nhiệt độ môi trường
-Trình bày được vai trò của cây xanh đối với việc điều hòa môi trường
-Thực hiện được thí nghiệm về ảnh hưởng của nhiệt độ đối với sự phát triển của hạt
Tiết 4
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
-Nhiệt độ trái đất sẽ thế nào nếu không có cây xanh ?
-Nếu rừng bị chặt phá nhiệt độ Trái đất sẽ thế nào ?Và điều đó ảnh hưởng như thế nào đến đời sống sinh vật?
-Cho học sinh đọc thông tin để tìm hiểu vai trò của cây xanh với hiệu ứng nhà kính nhân tạo
-Cây xanh có vai trò thế nào trong việc giảm hiệu ứng khí nhà kính?
Hoạt động của HS
II-Ảnh hưởng của sinh vật đối với nhiệt độ môi trường
-Đọc thông tin sgk/tr81 -82 và thảo luận trả lời câu hỏi
-Trình bày trước lớp ảnh hưởng của sinh vật với nhiệt độ môi trường.
-Tìm hiểu vai trò của cây xanh với hiệu ứng nhà kính nhân tạo
Sản phẩm cần đạt
-Nêu được ảnh hưởng của nhiệt độ đối với đời sống sinh vật
-Giải thích được sự thích nghi của sinh vật đối với nhiệt độ môi trường
-Trình bày được vai trò của cây xanh đối với việc điều hòa môi trường
-Thực hiện được thí nghiệm về ảnh hưởng của nhiệt độ đối với sự phát triển của hạt
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV
-Ánh sáng mặt trời cũng gây tác dụng nhiệt với lá cây ,nhưng nước ở lá cây đã làm nhiệt độ giảm do đó không tỏa nhiệt vào môi trường
-Cho học sinh thực hiện ở nhà ghi lại kết quả 
Hoạt động của HS 
-Vì sao ngồi dưới bóng cây mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng
-Hình 26.3 mô tả thí nghiệm chứng tỏ sự thoát hơi nước ở cây .
Sản phẩm cần đạt
-Nêu được ảnh hưởng của nhiệt độ đối với đời sống sinh vật
-Giải thích được sự thích nghi của sinh vật đối với nhiệt độ môi trường
-Trình bày được vai trò của cây xanh đối với việc điều hòa môi trường
-Thực hiện được thí nghiệm về ảnh hưởng của nhiệt độ đối với sự phát triển của hạt
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV
Ở loài Ong khi nhiệt độ trong tổ thấp hơn nhiệt độ môi trường chúng đồng loạt đập cánh một thời gian .Em hãy giải thích vì sao chúng làm như vậy?
Hoạt động của HS 
	Ong đập cánh làm không khí trong tổ và ngoài môi trường lưu thông nhanh hơn.Kết quả sau thời gian ngắn nhiệt độ trong tổ và ngoài tổ cân bằng nhau 
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
YC hs tìm hiểu
Hoạt động của HS
Học sinh đọc nội dung thông tin tr 84-85-86 sgk 
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
..
..
..
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 22-23-24	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 27-CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
VẬN TỐC CỦA CHUYỂN ĐỘNG 
(3 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 1
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
Yêu cầu các nhóm hoạt động nhóm 
Giáo viên có thểyêu cầu một số nhóm lên báo cáo kết quả thảo luận
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
Dự kiến câu trả lời
- Biết một vật đang chuyển động nếu thấy có sự di chuyển; khi thay đổi vị trí;... 
- Để so sánh sự nhanh chậm của các chuyển động có thể xem trong cùng thời gian vật nào đi được quãng đường lớn hơn; với cùng quãng đường thì vật nào đi mất ít thời gian hơn; hay xem trong quá trình chuyển động khoảng cách giữa chúng thay đổi thếnào... 
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV
- Yêu cầu HS đọc và thảo luận nhóm
- Tổchức trao đổi chung cả lớp
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
HS trả lời các câu hỏi 1.2.3
Dự kiến câu trả lời
1/ Bạn Vui nói Khoa đang chuyển động là do sự thay đổi vị trí của Khoa so với mình hoặc với các vật trên đường ( do việc chọn vật mốc) 
-Bạn Học nói Khoa không chuyển động do bạn Học chọn mình làm vật mốc
-Cả 2 bạn đều nói đúng do việc lựa chọn vật mốc khác nhau nên có kết luận khác nhau.
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
Tiết 2
B..HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
 Hoạt động của GV
GV: Cho HS đọc thông tin mục 4
Cá nhân HS trả lời các câu hỏi a,b.
GV: HD cho Hs thảo luận chung cả lớp mục 5
GV: Y/C nhóm trưởng điều khiển nhóm HĐ
GV: HD hs sử dụng công thức để tính
- HD hs so sánh 
Hoạt động của HS
2/ ..không chuyển động.chuyển động..
3/ HS nêu các tình huống
HS đọc và ghi nhớ
4/ HS trả lời các câu hỏi a, b
a/ Các thùng hàng trên tàu đứng yên nếu chọn tàu làm mốc, chuyển động nếu chọn bờ song làm mốc.
b/ Các vật gắn với trái đất
5/ HS sử dụng công thức v = s/t để tính toán. 
Tốc đô CĐ của vật thay đổi
Vật CĐ không đều.
6/ Nhóm trưởng điều khiển HS thảo luận nhóm và ghi tóm tắt KT vào vở
t = 20 phút= 1/3 h
v= 30 km/h
S= ?
Quãng đường vật đi được sau 20 phút là
S= v.t= 30.1/3=10(km)
7/ Cả lớp cùng thảo luận mục 7
a/ trên qđ DF cđ của trục bánh xe là đều, trên qđ AD là ko đều
b/ v1= 0,05/3= 0,167
v2= 0,15/3=0,5
v3= 0,25/3= 0,083
Trục bánh xe CĐ nhanh lên 
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
Tiết 3
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV
GV: Yêu cầu các nhóm hoạt động nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi 1 đến 7
Giáo viên có thể yêu cầu một số nhóm lên báo cáo kết quả thảo luận 
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
Dự kiến câu trả lời
1. HS thực hành ghi lại kết quả (cuối tiết học) HS đi dọc hành lang lớp học
Học sinh dựa vào công thức v = s/t để nhận xét cần đo s, thời gian t để đi, từ đó tính v. 
2. Đáp án: D.So với Nam thì cây bên đường đang chuyển động. 
3. Một người đứng quan sát xe ô tô đang chuyển động. 
a) Ví dụ về bộ phận của xe chuyển động theo quỹ đạo thẳng: khung xe, đèn pha trên xe... 
b) Tìm ví dụ về bộ phận của xe chuyển động theo quỹ đạo cong: van trên lốp xe... 
4. Đầu tàu phải đi quãng đường: 0,2 km + 1 km = 1,2 km. Thời gian từ lúc đầu tàu bắt đầu đi vào hầm tới lúc đuôi tàu ra khỏi hầm: 1,2: 50 = 0,024 (h) 
5. Đáp án: B. 
6. Nếu xe đang chạy với tốc độ 20 m/s; khi phát hiện vật cản đằng trước, người lái mất 0,6 s để phản xạvà đạp phanh thì trong khoảng thời gian này xe đã đi được quãng đường 12 m. Sau khi đạp phanh, xe còn đi tiếp một đoạn nữa rồi mới dừng lại được. 
7. Khi uống rượu, bia dễ dẫn tới đi với tốc độ nhanh hơn cho phép, phản xạ chậm... những điều này dẫn tới khi có tình huống đột ngột xảy ra thì không xử lí kịp. Ví dụ khi phát hiện vật cản đằng trước, người lái phản xạ và đạp phanh, do tốc độ lớn hơn cho phép, phản xạ chậm (thời gian lớn hơn) nên quãng đường đi từ lúc phát hiện đến lúc đạp phanh sẽ lớn và dễ gây ra tai nạn. 
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV
GVHD hs phần vận dụng 
Hoạt động của HS
1.Học sinh có thể chọn 1 2 hoạt động đểthực hiện và có thểvới sự giúp đỡcủa người lớn trong gia đình. 
3. Để làm giảm tai nạn giao thông đường bộ, người ta có những biện pháp liên quan tới vận tốc của các phương tiện giao thông như: quy định tốc độ ởcác tuyến đường; lắp biển báo giảm tốc độ
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV
YC hs tìm hiểu 
Hoạt động của HS
2. Cần có quy định về khoảng cách an toàn giữa các xe cơ giới (đặc biệt trên đường cao tốc) để trong tình huống xe trước dừng đột ngột thì xe sau không bị đâm vào. 
Sản phẩm cần đạt
– Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ. Nêu được ví dụ vềchuyển động cơ. 
– Nêu được ví dụvề tính tương đối của chuyển động cơ. 
– Nêu được ý nghĩa của vận tốc. vận dụng được công thức v=s/t để giải quyết các bài toán đơn giản về chuyển động. 
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 26-27	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 28: LỰC – TÁC DỤNG CỦA LỰC (2 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 1
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
GV: Yêu cầu các nhóm hoạt động nhóm
Sau đó giáo viên có thể hỏi chung cả lớp và gọi một số em nêu ý kiến, các bạn khác bổ sung, góp ý. 
- Giáo viên giúp các em nhận thấy trong những cách làm này đã có các lực tác dụng lên tủ, sách.
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
Dự kiến câu trả lời
-Nêu các cách thực hiện như: đẩy, kéo, nâng tủ... hoặc bưng, chuyển... sách
những cách làm này đã có các lực tác dụng lên tủ, sách. 
Sản phẩm cần đạt
– Lấy được ví vụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. 
– Nêu được ví dụ vềvật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng và chỉ ra được 
phương, chiều, độ lớn của hai lực đó. 
– Nêu được ví dụvề tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động. 
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
GV: Yêu cầu HS đọc và thảo luận nhóm
YC: Các nhóm trao đổi, thực hiện tất cảc ác nội dung có trong hoạt động (a, b, c, d); sau đó giáo viên tổ chức cho các nhóm báo cáo, trao đổi chung cả lớp.
GV: Tổ chức trao đổi chung cả lớp
4. Tìm hiểu chung
GV: Cho cả lớp nghiên cứu mục 4 và thảo luận chung cả lớp
GV: YC các nhóm báo cáo kết quả thảo luận
GV: Cho các nhóm tiến hành thí nghiệm mục 5
- Cho các nhóm dự đoán hiện tượng xảy ra với búp bê.
GV: Cho HS tự tìm hiểu thông tin mục 7, cá nhân HS điền từ vào chỗ trống
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
HS trả lời các câu hỏi 
Dự kiến câu trả lời
1.Xác định lực kéo, lực đẩy
a, Bạn A kéo, bạn B đẩy
b, Tác dụng của quả bóng lên vợt làm vợt biến dạng và tác dụng của vợt lên bóng làm bóng biến dạng
c, Đưa thanh nam châm lại gần ghim và di chuyển nam châm
d, VD về lực đẩy và kéo: Kéo co, bóng chuyền.. 
2. Tìm hiểu về lực
a, Tay ta tác dụng lực vào lò xo làm lò xo bị biến dạng
b, Lực tay ta càng lớn
3. Tìm hiểu tác dụng của lực
HS lấy VD cho từng trường hợp
4. a
Lò xo bị ngắn lại
b, Tay trái tác dụng lực đẩy, tay phải tác dụng lực kéo
5, các nhóm thảo luận trả lời
A, chọn p/a A
B/ P/A C
6, Xác định hai lực cân bằng
- Lực mà hai đội t/d lên sợi dây là lực kéo
- Lực kéo có phương nằm ngang, chiều từ phải sang trái.
- Hai lực cân bằng
7. Tìm hiểu thông tin
(1) Cân bằng
(2) ngược chiều
(3) bằng nhau
Sản phẩm cần đạt
– Lấy được ví vụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. 
– Nêu được ví dụ vềvật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng và chỉ ra được 
phương, chiều, độ lớn của hai lực đó. 
– Nêu được ví dụvề tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động. 
Tiết 2
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV 
GV: Yêu cầu các nhóm hoạt động nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi 1 đến 6
Với các câu hỏi 1,2, 3,4: học sinh sẽ làm việc cá nhân để trả lời câu hỏi sau đó trao đổi kết quả trong nhóm. Giáo viên có thể tới một số nhóm để nhận xét, đánh giá và hỗ trợ nếu cần thiết. 
Với câu 5. Thí nghiệm: Tra cán búa 
Giáo viên hướng dẫn các em ban đầu lồng búa vào cán (chưa lồng sâu vào cán); có thể hỏi các em các cách làm để lồng sâu búa vào cán. Sau đó học sinh thực hành theo mô tả và trao đổi 
trong nhóm để giải thích kết quả. 
Với bài tập 5, 6: sau khi các nhóm làm việc, giáo viên cần cho một số nhóm lên báo cáo kết quả và thảo luận. Chú ý rèn cho các em kĩ năng trình bày (sử dụng kiến thức vềquán tính để giải thích các hiện tượng).
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
Dự kiến câu trả lời
 1. Khi dùng tay kéo hoặc đẩy một vật thì kéo có làm cho vật lại gần hoặc ra xa mình. Tương tự đẩy có thể làm cho vật ra xa nhưng cũng có thể lại gần. 
2. Lực của gậy đã làm A chuyển động. Khi A va vào B, lực do A tác dộng lên B đã làm B chuyển động. Đồng thời B cũng tác dụng lực lên A làm A biến đổi chuyển động. 
3. Đáp án: D. Vừa làm biến dạng quả bóng, vừa làm biến đổi chuyển động của nó. 
4. Đáp án: C. Hai lực mà hai ngón tay tác dụng lên lò xo là hai lực cân bằng. 
5. Giải thích: Khi làm di chuyển búa (đã lồng vào đầu cán) xuống dưới và chạm sàn; cán dừng lại; do quán tính nên búa vẫn tiếp tục chuyển động đi sâu vào cán búa. 
6. Dựa vào hiện tượng quán tính đểgiải thích như câu 5.
Sản phẩm cần đạt
– Lấy được ví vụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. 
– Nêu được ví dụ vềvật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng và chỉ ra được 
phương, chiều, độ lớn của hai lực đó. 
– Nêu được ví dụvề tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động. 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV 
GVHD hs phần vận dụng
Sau đó các em trao đổi với các thành viên ở nhà về kết quả tìm hiểu của mình. 
2. Ở câu này, chỉ yêu cầu giải thích ở mức độ: khi đang vẩy cho rổ rau sống chuyển động, ta đột ngột dừng lại, nước không thể dừng ngay lập tức mà vẫn tiếp tục chuyển động (do quán tính) nên nước bị văng ra ngoài.
Hoạt động của HS
1. Học sinh tìm một số ví dụ về lực và tác dụng của lực đó trong hoạt động sinh hoạt, sản xuất. Các em có thể sửdụng bảng để ghi lại kết quả– chẳng hạn: 
Ví dụ: Lực của búa đóng cọc
 Đẩy cọc lún xuống 
Sản phẩm cần đạt
– Lấy được ví vụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. 
– Nêu được ví dụ vềvật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng và chỉ ra được 
phương, chiều, độ lớn của hai lực đó. 
– Nêu được ví dụvề tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động. 
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
Khuyến khích các em tìm hiểu về một trò chơi vận động cần sử dụng sức mạnh cùng với sự nhanh nhẹn, khéo léo? 
- Sau đó trao đổi với các bạn ở lớp về kết quả tìm hiểu của mình và có thểhướng dẫn các bạn cùng chơi ở trường
Hoạt động của HS
HS trao đổi kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Lấy được ví vụ về tác dụng của lực và tìm ra tác dụng đẩy hay kéo của lực. 
– Nêu được ví dụ vềvật đứng yên dưới tác dụng của hai lực cân bằng và chỉ ra được 
phương, chiều, độ lớn của hai lực đó. 
– Nêu được ví dụvề tác dụng của lực làm vật biến dạng hoặc biến đổi chuyển động. 
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 28	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 29: TRỌNG LỰC (1 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
GV: Yêu cầu các nhóm hoạt động nhóm
Sau đó giáo viên có thể hỏi chung cả lớp và gọi một số em nêu ý kiến, các bạn khác bổ sung, góp ý. 
Giáo viên đề nghị: 
* Cá nhân học sinh quan sát hình 29.1 trả lời vào Phiếu học tập hai câu hỏi: 
– Vật nào đã tác dụng lực vào quả bóng, quả táo, hạt nước mưa làm chúng rơi xuống. 
* Lưu ý: Không nhất thiết học sinh phải trả lời “chính xác” về lực tác dụng lên quả bóng, quả
táo, hạt nước mưa, hoạt động này chỉ tạo tình huống đểcác em nhận ra vấn đề cần giải quyết 
“Trái Đất hút mọi vật ở gần mặt đất, lực này có phương chiều thếnào?” và đưa ra dự đoán về phương, chiều của lực mà Trái Đất hút vật.
Hoạt động của HS
Nhóm trưởng điều khiển HĐ cuả nhóm
Dự kiến câu trả lời
– Lực làm quả bóng, quả táo, hạt nước mưa rơi xuống có phương, chiều thế nào? 
* Chia sẻ với bạn ngồi cùng bàn để tìm các câu trả lời đúng, ghi vào chỗ trống trong bảng sau ở Phiếu học tập 
Trái đất đã tác dụng lực vào quả bóng, quả táo, hạt nước mưa làm chúng rơi xuống. 
Lực làm quả bóng, quả táo, hạt nước mưa rơi xuống có phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống dưới.
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự tồn tại trọng lực. 
– Biết được cách xác định phương, chiều và cách tính độ lớn của trọng lực
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
Yêu cầu cá nhân HS tìm hiểu thông tin mục 1b
– Trọng lực là gì? 
– Trọng lực có phương, chiều như thếnào? 
-Một vật trên mặt đất có khối lượng 1 kg bị Trái Đất hút một lực bằng bao nhiêu niu tơn?
Giáo viên nêu lần lượt từng câu hỏi và hướng dẫn cả lớp thảo luậnnhằm giúp học sinh kiểm 
tra dự đoán đưa ra ở hoạt động khởi động, đồng thời xác nhận kiến thức và liên hệ được kiến thức với thực tế.
– Lực làm quả bóng, quả táo, hạt nước mưa rơi xuống gọi tên là gì? 
– Các nhóm kiểm tra câu trảlời của nhóm mình về phương và chiều của lực làm quả bóng, quả táo, hạt nước mưa rơi xuống đã đúng chưa? 
– Trọng lực tác dụng lên quả bóng, quả táo, hạt nước mưa có bằng nhau không? Tại sao? 
– Em ở tư thế đứng yên trên mặt sàn lớp học hoặc đang ngồi trên ghế có chịu tác dụng của trọng lực không? Trong hai trường hợp này độ lớn trọng lực có bằng nhau không? Phương, chiều của trọng lực có thay đổi không?
Hoạt động của HS
- Cá nhân học sinh đọc 3 đến 4 lần đoạn văn ghi trong khung và trả lời vào Phiếu học tập 3 câu hỏi
* Học sinh trả lời lần lượt từng câu hỏi. Cả lớp thảo luận ý kiến của bạn được trả lời. Giáo viên xác nhận ý kiến trả lời đúng, kết quả mong đợi học sinh trả lời được: 
– Trọng lực là lực Trái Đất hút vật 
– Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng vềphía Trái Đất. 
P = 10N
– Lực làm quả bóng, quả táo, hạt nước mưa rơi xuống là trọng lực 
– Trọng lực tác dụng lên quả bóng, quả táo, hạt nước mưa không bằng nhau. Vì chúng có khối lượng khác nhau. 
– Em ở tư thế đứng yên trên mặt sàn lớp học hoặc đang ngồi trên ghế có chịu tác dụng của trọng lực. Trong hai trường hợp này độ lớn trọng lực có bằng nhau. Phương, chiều của trọng lực không thay đổi.
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự tồn tại trọng lực. 
– Biết được cách xác định phương, chiều và cách tính độ lớn của trọng lực
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV 
Giáo viên đềnghị: 
– Cá nhân học sinh nghiên cứu trả lời 4 câu hỏi ở phần luyện tập. 
– Trao đổi với các bạn trong nhóm để tìm các câu trả lời chung của nhóm. 
– Đại diện nhóm trình bày kết quả trước lớp, các nhóm khác trao đổi so sánh với kết quả của 
nhóm và sửa chữa hoặc bổ sung các câu trả lời ghi trên Phiếu học tập.
Hoạt động của HS
Câu 1 
+ Có trọng lực P và lực căng của sợi dây T tác dụng lên vật 
+ P = 10.m = 10.0,05 = 0,5N và T = P = 0,5N 
Câu 2. 
+ Lực Trái Đất hút em được tính bằng công thức P = 10.m 
+ Khi em đi cầu thang lên tầng 3 thì độ lớn, phương và chiều của lực mà Trái Đất hút em không thay đổi. 
Câu 3. Khi xây các bức tường, thợ xây dùng dây dọi để xác định phương thẳng đứng vì tác dụng lên quả dọi có trọng lực và lực căng của sợi dây Câu 4. Lực mà Trái Đất tác dụng lên người diễn viên đó không thay đổi về độ lớn, phương, chiều.
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự tồn tại trọng lực. 
– Biết được cách xác định phương, chiều và cách tính độ lớn của trọng lực
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV 
Giáo viên yêu cầu học sinh đọc các nhiệm vụ trong phần hoạt động vận dụng và khuyến khích học sinh về nhà thực hiện hoạt động cùng gia đình tìm hiểu để trả lời được 4 câu hỏi đã nêu.
Hoạt động của HS
HS tìm hiểu kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự tồn tại trọng lực. 
– Biết được cách xác định phương, chiều và cách tính độ lớn của trọng lực
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
Giáo viên khuyến khích học sinh tìm hiểu những quan niệm khác nhau về khái niệm trọng lực và trọng lượng. 
Hoạt động của HS
HS trao đổi kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự tồn tại trọng lực. 
– Biết được cách xác định phương, chiều và cách tính độ lớn của trọng lực
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 29-30	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 30: LỰC ĐÀN HỒI
 (2 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 1
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
- Đề nghị các nhóm đọc mục “1. Thực hiện thí nghiệm”.
? Tiến hành thí nghiệm để làm gì (mục đích của thí nghiệm) 
? Thí nghiệm cần những dụng cụ nào. 
? Thứ tự các bước thực hiện thí nghiệm 
? Cần đo đại lượng nào ở thí nghiệm 
* Đề nghị các nhóm thực hiện thí nghiệm theo các bước đã được xác nhận, ghi kết quả đo chiều dài lò xo vào bảng 30.1 ở Phiếu học tập. Căn cứ vào kết quả thí nghiệm, rút ra nhận xét để tìm từ thích hợp điền vào ô trống ở đoạn văn sau ở phiếu học tập. 
* Quan sát hoạt động của các nhóm để trảlời những thắc mắc của học sinh, giúp đỡ học sinh khi họ gặp khó khăn. 
* Đề nghị một nhóm nêu nhận xét về kết quả thí nghiệm bằng cách đọc đoạn văn đã điền từ thích hợp vào chỗtrống và lí giải căn cứ để điền được các từ đó. Hướng dẫn cả lớp thảo luận và 
xác nhận ý kiến đúng.
Hoạt động của HS
HS nhận dụng cụ thí nghiệm
HS hoạt động nhóm làm thí nghiệm và hoàn thành phiếu HT
Khi bị các quả nặng kéo thì lò xo dãn ra, chiều dài của nó tăng lên.Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo bằng chiều dài tự nhiên của nó và lò xo lại có hình dạng ban đầu. Nếu móc nhiều quả nặng, lò xo không trở lại hình dạng tự nhiên khi bỏ các quả nặng. 
* Nêu kết luận: 
– Biến dạng của lò xo có đặc điểm: “Sau khi kéo hoặc nén lò xo một cách vừa phải, nếu buông ra thì chiều dài của nó trở lại bằng chiều dài tự nhiên” là biến dạng đàn hồi. 
– Lò xo là vật có tính đàn hồi.
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được thế nào là biến dạng đàn hồi của lò xo. 
– Nhận biết được sự xuất hiện lực đàn hồi. 
– Chỉ ra được cách xác định phương, chiều của lực mà lò xo tác dụng lại vật, gây ra biến 
dạng cho nó và nhận xét được sự phụ thuộc của lực này vào độ biến dạng của lò xo. 
– Biết cách đo độ biến dạng của lò xo và sử dụng được lực kế lò xo để đo lực. 
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
Đề nghị cá nhân học sinh đọc 3 đến 4 lần đoạn văn ghi trong khung 
* Đề nghị các nhóm hoạt động để: 
– Tính: 
+ Độ biến dạng của lò xo 
+ Tổng trọng lực tác dụng vào các quả nặng
+ Độ lớn lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào các quả nặng
- Quan sát hoạt động của các nhóm để trả lời những thắc mắc của học sinh, giúp đỡ học sinh khi hs gặp khó khăn. 
* Nêu câu hỏi: “Từ kết quả thí nghiệm, em tìm được lực đàn hồi có đặc điểm gì?” và hướng dẫn cả lớp thảo luận
* Đề nghị cá nhân học sinh đọc 3 đến 4 lần đoạn văn ghi trong khung để
– so sánh với các ý kiến đã nêu để chỉ ra chỗ đúng trong các ý kiến đó và bổ sung điều còn thiếu. 
– Nêu cách sử dụng lực kế.
Hoạt động của HS
- Ghi kết quả vào bảng 30.1 ở Phiếu học tập 
- Vẽ mũi tên chỉ trọng lực ở các trường hợp a, b, c, d trong thí nghiệm trên Phiếu học tập 
– Vẽ mũi tên chỉ lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào các quả nặng ở các trường hợp a, b, c, d trong thí nghiệm trên Phiếu học tập
– Độ biến dạng của lò xo càng lớn, thì lực đàn hồi càng lớn 
– Mũi tên biểu diễn lực đàn hồi có đặc điểm: 
+ Đặt ở quả nặng làm lò xo biến dạng đàn hồi 
+ Có phương dọc theo trục lò xo 
+ Có chiều chống lại sự dãn hoặc nén của lò xo
Cả lớp thảo luận ý kiến của bạn được trả
lời. Xác nhận ý kiến trả lời đúng.
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được thế nào là biến dạng đàn hồi của lò xo. 
– Nhận biết được sự xuất hiện lực đàn hồi. 
– Chỉ ra được cách xác định phương, chiều của lực mà lò xo tác dụng lại vật, gây ra biến 
dạng cho nó và nhận xét được sự phụ thuộc của lực này vào độ biến dạng của lò xo. 
– Biết cách đo độ biến dạng của lò xo và sử dụng được lực kế lò xo để đo lực. 
Tiết 2
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV 
* Nêu câu hỏi “Có thể chế tạo dụng cụ đo lực được không? Nếu có thì dụng cụ đó gồm những bộ phận chính nào?
GV: Ghi nhận nhanh vào 
góc bảng.
Giáo viên đề nghị học sinh hoạt động nhóm để: 
– Chế tạo lực kế và thực hiện đo trọng lực của một vật. Do thời gian có hạn nên không đề nghị học sinh chế tạo một lực kế từ bước đầu mà gợi ý. 
+ So sánh các dụng cụ ở thí nghiệm với các bộphận của lực kế? 
+ Cần sửa số ghi trên thước đo chiều dài ở thí nghiệm thế nào để có được một lực kế? 
– Sử dụng lực kế vừa chế tạo đo lực. Giáo viên cần quan sát, uốn nắn kịp thời các nhóm thao tác sai.
Hoạt động của HS 
1. Lực đàn hồi có phương dọc theo trục lò xo, chiều chống lại chống lại sự dãn hoặc nén của lò xo
2. Độ bd tăng gấp 2, gấp 3 lần thì độ lớn lực đàn hồi tăng gấp 2, gấp 3 lần
3. k1 nén, k2 dãn
4. hs đưa ra ý kiến
Học sinh có thể đưa ra các câu trả lời theo ý kiến cá nhân
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được thế nào là biến dạng đàn hồi của lò xo. 
– Nhận biết được sự xuất hiện lực đàn hồi. 
– Chỉ ra được cách xác định phương, chiều của lực mà lò xo tác dụng lại vật, gây ra biến 
dạng cho nó và nhận xét được sự phụ thuộc của lực này vào độ biến dạng của lò xo. 
– Biết cách đo độ biến dạng của lò xo và sử dụng được lực kế lò xo để đo lực. 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV 
– Yêu cầu học sinh đọc nhiệm vụ trong phần hoạt động vận dụng và khuyến khích học sinh về nhà thực hiện các nhiệm vụ ở hoạt động cá nhân và hoạt động cùng gia đình 
– Giới thiệu một số lực kế (có thể chọn các loại lực kế như hình 30.3)
Hoạt động của HS
HS tìm hiểu kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được thế nào là biến dạng đàn hồi của lò xo. 
– Nhận biết được sự xuất hiện lực đàn hồi. 
– Chỉ ra được cách xác định phương, chiều của lực mà lò xo tác dụng lại vật, gây ra biến 
dạng cho nó và nhận xét được sự phụ thuộc của lực này vào độ biến dạng của lò xo. 
– Biết cách đo độ biến dạng của lò xo và sử dụng được lực kế lò xo để đo lực. 
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
Giáo viên khuyến khích học sinh về nhà tự đọc thông tin ở sách hướng dẫn học Khoa học tự nhiên 6 và tìm hiểu: 
– Khi sử dụng lực kế hoặc cân đồng hồ cần chú ý điều gì để các dụng cụ đó cho giá trị đo chính xác và không bị hỏng? 
– Có cách nào phát hiện được một lực kế hoặc cân đồng hồ đang bị sai?
Hoạt động của HS
HS tìm hiểu kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được thế nào là biến dạng đàn hồi của lò xo. 
– Nhận biết được sự xuất hiện lực đàn hồi. 
– Chỉ ra được cách xác định phương, chiều của lực mà lò xo tác dụng lại vật, gây ra biến 
dạng cho nó và nhận xét được sự phụ thuộc của lực này vào độ biến dạng của lò xo. 
– Biết cách đo độ biến dạng của lò xo và sử dụng được lực kế lò xo để đo lực. 
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 31-32	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 31: LỰC MA SÁT (2 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 1
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
Giáo viên đề nghị: 
* Cá nhân học sinh quan sát lần lượt các hình 31.1; 31.2; 31.3 và trả lời vào Phiếu học tập 
* Lưu ý:Không nhất thiết học sinh phải trả lời “chính xác” các câu hỏi, hoạt động này chỉ tạo tình huống để các em nhận ra vấn đề cần giải quyết “Điều gì xảy ra ở mặt tiếp xúc giữa hai vật? Nó có ảnh hưởng thế nào đến sự chuyển động của mỗi vật?”. Khuyến khích nhiều học sinh trả lời, nhằm rèn kĩ năng diễn đạt một hiện tượng tự nhiên bằng ngôn ngữ vật lí.
Hoạt động của HS
* Chia sẻ với bạn ngồi cùng bàn để tìm các câu trả lời đúng, ghi vào bảng 31.1 ở Phiếu học tập. 
1- Miếng gỗ và ô tô đứng yên vì chịu t/d của 2 lực cân bằng
-Lực cân bằng với lực đẩy có phương nằm ngang chiều ngược chiều lực đẩy
2. – Các bánh xe ở va li giúp kéo va li nhẹ hơn
- Vì có bánh xe giúp di chuyển thùng hàng dễ dàng hơn
3. Đế dép, lốp mô tô lốp xe đạp khía cạnh để đi ko bị trơn trượt
- Sau khi sử dụng một thời gian đế dép, lốp mô tô lốp xe đạp bị mòn do ma sát với mặt đường Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn và đặc điểm của 
mỗi loại lực ma sát này. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi và vận dụng ích lợi của nó. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có hại và nêu cách hạn chế tác hại 
của lực ma sát.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
Đề nghị cá nhân học sinh đọc 3 đến 4 lần đoạn văn ghi trong khung và so sánh với câu trảlời ở bảng 31.1 để trả lời ở Phiếu học tập hai câu hỏi 
– Khi nào xuất hiện lực ma sát? 
– Chỉ ra loại lực ma sát xuất hiện ở các hình 31.1 và hình 31.2 
Khuyến khích học sinh trả lời câu hỏi trước lớp và thảo luận câu trả lời của bạn. Xác nhận ý kiến đúng.
- Đề nghị các cá nhân học sinh trong mỗi nhóm đọc trình tự tiến hành thí nghiệm trong bảng, sau đó các thành viên trong nhóm trao đổi để chỉ ra được các bước thực hiện thí nghiệm. 
- Đề nghị các nhóm: 
+Nhận dụng cụ thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm theo trình tự đã nêu, ghi kết quảvào bảng 31. 2 ở Phiếu học tập. 
Lưu ý: 
*Quan sát các nhóm làm thí nghiệm để uốn nắn kịp thời cách kéo từ từlực kếtheo phương nằm ngang và đọc số chỉ lực kế khi số chỉ đó ổn định. 
*Thí nghiệm chỉ nhằm rút ra những nhận xét định tính, chưa cần kết quả định lượng chính xác nên chưa quan tâm đến khối gỗ cần chuyển động thẳng đều. 
- Từ kết quả thí nghiệm, thảo luận và trả lời các câu hỏi ghi vào Phiếu học tập.
* Hướng dẫn cả lớp thảo luận các câu hỏi dựa vào kết quả thí nghiệm; 
– Đề nghịcác nhóm trả lời lần lượt các câu hỏi: 
• Giai đoạn nào có lực ma sát nghỉtác dụng lên khối gỗ? 
• Giai đoạn nào có lực ma sát trượt tác dụng lên khối gỗ? 
• Giai đoạn nào có lực ma sát lăn tác dụng lên khối gỗ? 
và hướng dẫn cả lớp thảo luận, xác nhận ý kiến đúng.
Trong đời sống và kĩ thuật, lực ma sát có lợi hay có hại?
* Đề nghị một nhóm trình bày kết quả nghiên cứu của nhóm (bảng 31.4). YC các nhóm khác lắng nghe, so sánh với kết quả của nhóm mình, tham gia thảo luận
Hoạt động của HS
* Kết quả mong đợi học sinh trả lời được: 
– Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vật bịtác dụng của lực khác nhưng vật không trượt. 
– Lực ma sát trượt xuất hiện khi một vật trượt trên mặt một vật khác. 
– Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên mặt một vật khác. 
– Ở hình 31. 1a; 31. 1b miếng gỗ và ôtô vẫn đứng yên mặc dù có lực đẩy, chứng tỏ giữa 
miếng gỗvà mặt bàn, giữa lốp ô tô và mặt đường có lực ma sát nghỉ. 
– Ở hình 31. 2a khi kéo va li giữa các bánh xe ở các va li và mặt sàn có lực ma sát lăn. 
- Ở hình 31. 2b khi ba người đẩy thùng hàng, giữa mặt dưới thùng hàng và mặt sàn có lực ma sát trượt còn khi một người đẩy được thùng hàng thì giữa chúng có lực ma sát lăn.
- Cá nhân học sinh trong mỗi nhóm đọc trình tự tiến hành thí nghiệm trong bảng, sau đó các thành viên trong nhóm trao đổi để chỉ ra được các bước thực hiện thí nghiệm. 
- Các nhóm tiến hành TN
- Ghi KQ vào phiếu HT
– Lực ma sát nghỉ
+ Có tác dụng giữ vật ở trạng thái cân bằng khi có lực tác dụng lên vật 
+ Ngược chiều với thành phần ngoại lực song song với mặt tiếp xúc 
+ cường độ thay đổi theo lực tác dụng lên vật, bằng cường độthành phần ngoại lực song song với mặt tiếp xúc khi vật đứng yên, có giá trị lớn nhất khi vật bắt đầu trượt. 
– Lực ma sát trượt 
+ Có tác dụng cản trở chuyển động của vật 
+ Ngược chiều với chiều vận tốc chuyển động tương đối của vật 
+ Cường độ phụ thuộc vào áp lực và vật liệu, tình trạng hai mặt tiếp xúc 
– Lực ma sát lăn 
+ Có tác dụng làm chậm chuyển động lăn của vật 
+ Cường độ của lực ma sát lăn phụ thuộc kiểu biến dạng của mặt tiếp xúc. Mặt cứng, trơn nhẵn bóng làm vật lăn nhanh hơn mặt mềm đàn hồi nhám.
- Cá nhân học sinh giải thích các hiện tượng đã nêu trong sách Hướng dẫn học Khoa học tự nhiên 6, cho biết trong các hiện tượng này ma sát có ích hay có hại và trả lời vào Phiếu học tập
a) Khi đi trên sàn đá hoa mới lau ướt dễ bị ngã vì lực ma sát nghỉ giữa chân người và sàn rất nhỏ ( Lợi)
b) Bảng trơn, nhẵn quá ma sát nhỏ viết phấn không rõ chữ ( Hại)
c) Sau khi ta búng hòn bi đặt trên sàn, hòn bi lăn chậm dần rồi dừng lại vì lực ma sát ngăn cản chuyển động của hòn bi. (Hại)
d) Ôtô đi vào chỗ bùn lầy, có khi bánh quay tít mà xe không tiến lên được vì lực ma sát giữa lốp ô tô và mặt đường quá nhỏ (Lợi)
e) Hàng hóa có thể đứng yên trên băng chuyền khi băng chuyền đang chạy vì có lực ma sát nghỉ (Lợi)
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn và đặc điểm của 
mỗi loại lực ma sát này. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi và vận dụng ích lợi của nó. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có hại và nêu cách hạn chế tác hại 
của lực ma sát.
Tiết 2
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV 
Giáo viên tổ chức cuộc thi “Ai trả lời đúng nhanh nhất” theo cách chiếu lần lượt các câu hỏi ởphần hoạt động luyện tập lên màn hình có bốtrí đồng hồ đo thời gian đếm ngược để có thời gian tối đa cho mỗi câu hỏi
Giáo viên đề nghị cá nhân học sinh đọc kĩnhiều lần đoạn văn trong khung và so sánh với kết quả hoạt động nhóm (bảng 31.4). Chỉ ra những điểm giống (hoặc khác) với suy nghĩ của em và kết quả hoạt động của nhóm ghi vào phiếu học tập cá nhân
Hoạt động của HS
Học sinh giơ tay trước được quyền trả lời, nếu trả lời đúng được ghi điểm, nếu trả lời sai mất quyền thi đấu, học sinh khác tiếp tục giành quyền trả lời nếu còn thời gian 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn và đặc điểm của 
mỗi loại lực ma sát này. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi và vận dụng ích lợi của nó. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có hại và nêu cách hạn chế tác hại 
của lực ma sát.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV 
– Yêu cầu học sinh đọc nhiệm vụ trong phần hoạt động vận dụng và khuyến khích học sinh về nhà thực hiện các nhiệm vụ học tập ở hoạt động cá nhân và trao đổi với các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè. 
– Khuyến khích học sinh Viết một bài báo cáo với chủ đề“ Ma sát với cuộc sống của chúng ta” đểthi hùng biện trước lớp. Giáo viên chọn thời điểm thi, hình thức tổm chức thi và công bốvới học sinh. 
Hoạt động của HS
HS tìm hiểu kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn và đặc điểm của 
mỗi loại lực ma sát này. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi và vận dụng ích lợi của nó. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có hại và nêu cách hạn chế tác hại 
của lực ma sát.
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
Giáo viên khuyến khích học sinh tìm hiểu về các loại lực ma sát xuất hiện trong các hoạt động của các dụng cụ, máy móc, động vật và con người để thấy được vai trò cũng như tác hại của ma sát trong mỗi trường hợp.
Hoạt động của HS
HS trao đổi kiến thức 
Sản phẩm cần đạt
– Nhận biết được sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ, ma sát trượt, ma sát lăn và đặc điểm của 
mỗi loại lực ma sát này. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi và vận dụng ích lợi của nó. 
– Kể và phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có hại và nêu cách hạn chế tác hại 
của lực ma sát.
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..
Ngày soạn 
Ngày dạy 
Tuần 33-34-35	
SỔ TAY LÊN LỚP
Bài 32: MÁY CƠ ĐƠN GIẢN (3 Tiết)
I. Mục tiêu bài học
1) Kiến thức, kĩ năng, thái độ: SHD
2) Các năng lực có thể hình thành và phát triển cho học sinh:
– Năng lực tự học : Xác định được nhiệm vụ học tập một cách tự giác, chủ động; tự đặt được mục tiêu học tập để nỗ lực phấn đấu thực hiện
– Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Phân tích được tình huống trong học tập ; phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập
– Năng lực hợp tác: Chủ động đề xuất mục đích hợp tác khi được giao các nhiệm vụ
– Năng lực sử dụng ngôn ngữ khoa học : Nghe hiểu nội dung chính hay nội dung chi tiết các lời giải thích, cuộc thảo luận
II. Tổ chức hoạt động học của học sinh
 Hướng dẫn cụ thể cho mỗi hoạt động
Tiết 1
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Hoạt động của GV 
GV: Nêu vấn đề
? Nêu các phương án để đưa ống bê tông lên khỏi mương 
Hoạt động của HS
HS đưa ra các phương án hoàn thành bảng 32.1
HS lắp đặt tn tìm câu trả lời
“ Nặng nhọc”. “ Dễ dàng”
Sản phẩm cần đạt
– Mô tả được đặc điểm cấu tạo của ba loại máy cơ đơn giản, gồm: mặt phẳng nghiêng, đòn 
bẩy và ròng rọc. 
– Nêu được mục đích sử dụng của từng loại máy cơ đơn giản. 
– Nhận biết được một sốloại máy cơ đơn giản trong các vật dụng ở cuộc sống hằng ngày
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động của GV 
GV hd học sinh đọc thông tin về MPN, ĐB, RR
Để học sinh có cơ sở thực nghiệm trước khi đưa ra giả thuyết, cần tạo điều kiện cho học sinh tiến hành thí nghiệm như mô tả trong sách hướng dẫn học. Vật nặng có thể là một cặp to đầy sách, mặt phẳng có độnghiêng khác nhau có thể là mặt bàn hay ghế kê nghiêng. 
YC hs tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu đo được thực hiện theo nhóm với bộ thí nghiệm như đã nêu trong sách hướng dẫn học.
Giáo viên yêu cầu từng nhóm đối chiếu số liệu đo với giả thuyết để từ đó khẳng định giả thuyết là đúng
HS hoạt động nhóm theo YC của GV
+ Đòn bẩy được sử dụng để dịch chuyển vật một cách dễ dàng bằng cách thay đổi phương, chiều và độ lớn lực tác dụng thích hợp với người sử dụng. 
+ Đối với đòn bẩy có OO1 không đổi, khi OO2= OO1 thì F2= F1, khi OO2 càng lớn hơn OO1thì F2 càng nhỏ hơn F1, ngược lại khi OO2 càng nhỏ hơn OO1thì F2 càng lớn hơn F1.
Hoạt động của HS
I.Mặt phẳng nghiêng
HS tìm hiểu thông tin về mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy, ròng rọc.
Các giả thuyết do học sinh đưa ra là: 
+ Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa vật lên cao dễdàng hơn do tư thế đẩy vật theo phương nghiêng trên mặt phẳng nghiêng dễhơn tư thế bê vật lên theo phương thẳng đứng. 
+ Dùng mặt phẳng nghiêng để đẩy vật lên cao luôn nhẹ nhàng hơn so với dùng tay trực tiếp bê vật lên theo phương thẳng đứng. Mặt phẳng càng ít nghiêng so với mặt đất thì đẩy vật càng nhẹ nhàng hơn.
Đại diện từng nhóm báo cáo về số liệu đo, phân tích số liệu đo để rút ra kết luận về việc kiểm tra giả thuyết cũng như trao đổi về những lưu ý khi tiến hành thí nghiệm, đọc số liệu đo sao cho kết quảchính xác..
Rút ra KL:
+ Mặt phẳng nghiêng được sử dụng để dịch chuyển vật theo phương nghiêng, nhằm giảm lực kéo hoặc đẩy vật và làm thay đổi hướng của lực này. 
+ Đẩy hay kéo vật trên mặt phẳng nghiêng với độ nghiêng khác nhau thì lực cần đẩy hay kéo vật luôn nhỏ hơn trọng lượng của vật. 
+ Đẩy hay kéo vật trên mặt phẳng nghiêng với độ nghiêng càng nhỏ thì lực cần đẩy hay kéo vật càng nhỏ
II. Đòn bẩy 
- GV chia nhóm
Nghiên cứu đòn bẩy 
Ở các nội dung “Kiểm tra giả thuyết bằng thực nghiệm” và “Rút ra kết luận cần nghiên cứu” mỗi nhóm này lại được chia thành các nhóm nhỏ.
 Ở nội dung “Trình bày và bảo vệ kết quả nghiên cứu“, giáo viên yêu cầu từng nhóm đòn bẩy, lần lượt báo cáo và bảo vệ kết quả nghiên cứu của nhóm mình thông qua các đại diện của từng nhóm nhỏ. Sau đó, học sinh được yêu cầu làm bài tập điền khuyết
Sản phẩm cần đạt
– Mô tả được đặc điểm cấu tạo của ba loại máy cơ đơn giản, gồm: mặt phẳng nghiêng, đòn 
bẩy và ròng rọc. 
– Nêu được mục đích sử dụng của từng loại máy cơ đơn giản. 
– Nhận biết được một sốloại máy cơ đơn giản trong các vật dụng ở cuộc sống hằng ngày
Tiết 2
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Hoạt động của GV 
Dùng ròng rọc cố định có lợi gì?
Hoạt động của HS
- Điểm tựa: chỗ buộc mái chèo, bánh xe đẩy, chốt kéo, trục bập bênh.
- Điểm đặt F1: đầu mái chèo, máng xe, lưỡi kéo, đầu bập bênh.
- Điểm đặt F2: tay mái chèo, cán xe đẩy, cán kéo, đầu bập bênh.
- để làm giảm lực kéo hơn thì ta có thể tăng đoạn 002 hoặc giảm đoạn 001. Cũng có thể làm cả 2 cách trên.
Sản phẩm cần đạt
– Mô tả được đặc điểm cấu tạo của ba loại máy cơ đơn giản, gồm: mặt phẳng nghiêng, đòn 
bẩy và ròng rọc. 
– Nêu được mục đích sử dụng của từng loại máy cơ đơn giản. 
– Nhận biết được một sốloại máy cơ đơn giản trong các vật dụng ở cuộc sống hằng ngày
Tiết 3
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Hoạt động của GV 
-Trong xây dựng người ta sử dụng ròng rọc nào để đưa vật liệu lên cao ?
Hoạt động của HS
- Dùng ròng rọc cố định giúp lam thay đổi hướng của lực kéo (được lợi về hướng)dùng ròng rọc động được lợi về lực
Sử dụng hệ thống gồm cả ròng rọc cố định và ròng rọc động thì có lợi hơn vì vừa lợi về lực, vừa lợi về hướng của lực kéo
 Sản phẩm cần đạt
– Mô tả được đặc điểm cấu tạo của ba loại máy cơ đơn giản, gồm: mặt phẳng nghiêng, đòn 
bẩy và ròng rọc. 
– Nêu được mục đích sử dụng của từng loại máy cơ đơn giản. 
– Nhận biết được một sốloại máy cơ đơn giản trong các vật dụng ở cuộc sống hằng ngày
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
Hoạt động của GV 
- Hướng dẫn học sinh đọc và trả lời nội dung trong SHD
Hoạt động của HS
-Thực hiên trả lòi câu hỏi 
Sản phẩm cần đạt
– Mô tả được đặc điểm cấu tạo của ba loại máy cơ đơn giản, gồm: mặt phẳng nghiêng, đòn 
bẩy và ròng rọc. 
– Nêu được mục đích sử dụng của từng loại máy cơ đơn giản. 
– Nhận biết được một sốloại máy cơ đơn giản trong các vật dụng ở cuộc sống hằng ngày
* Rút kinh nghiệm, bổ sung tiết dạy:
..