Giáo án Hình học Lớp 6 VNEN - Tiết 12: Trung điểm của đoạn thẳng - Chu Minh Hòa

 Tiết 12 §10. TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG
I. Mục tiêu 
 * Kiến thức: Hiểu được trung điểm của đoạn thẳng là gì ?
 * Kỹ năng: Biết vẽ trung điểm của 1 đoạn thẳng.
 * Thái độ : Cẩn thận, chính xác khi đo, vẽ, gấp giấy.
II. Phương pháp
 - Nêu và giải quyết vấn đề, trực quan nêu vấn đề, thực hành.
III. ChuÈn bÞ :
 1. Giáo viên : Thước thẳng có chia khoảng, bảng phụ, bút dạ, phấn màu, compa, sợi dây, thanh gỗ.
 2. Học sinh : Chuẩn bị như GV các dụng cụ học tập + 1 mảnh giấy can.
VI. Ho¹t ®éng d¹y häc:
1 . Ổn định 
2 . Bài dạy
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của Trò
Nội dung ghi bảng
H§1: Kiểm tra – ĐVĐ (7’)
Cho hình vẽ (GV vẽ AM = 2cm; BM = 2cm lên bảng)
Hãy đo độ dài: AM = ? cm. MB = ? cm
a) So sánh AM và MB?
b) Tính AB?
c) Nhận xét gì về vị trí của M đối với A và B?
GV: Dưới lớp các em đo và phát hiện ra điều gì?
- Ta có M nằm giữa A, B và M cách đều A, B nên M gọi là trung diểm của AB.Vậy trung điểm M của đoạn thẳng AB là gì ? Cách vẽ trung điểm như thế nào?
Đo: 
b) M nằm giữa A và B nên: 
MA + MB = AB ÞAB = 2 + 2 = 4(cm) 
c) M nằm giữa A và B.
 M cách đều A và B (vì MA = MB). 
H§2: Trung điểm của đoạn thẳng (16’)
? Qua bµi tËp trên, hãy cho c« biÕt khi nào M được gọi là trung điểm của đoạn thẳng AB ?
- §ã chÝnh lµ néi dung ®Þnh nghÜa trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng.
- Trung ®iÓm M cña ®o¹n th¼ng AB cßn được gäi lµ ®iÓm chÝnh gi÷a cña ®o¹n th¼ng AB.
? M là trung điểm của đoạn thẳng AB thì M phải thoả mãn điều kiện gì?
NhÊn m¹nh: NÕu M n»m gi÷a A, B vµ M c¸ch ®Òu A,B th× suy ra M lµ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng AB.
? Có điều kiện M nằm giữa A và B thì tương ứng ta có đẳng thức nào?
? M cách đều A và B thì ?
Chốt lại vấn đề (công thức bên)
Củng cố: BT 60 (SGK)
? Bài toán cho biết cái gì? Hỏi điều gì?
* Cho : Tia Ox; A, B thuộc tia Ox
 OA = 2 cm; OB = 4 cm.
* Hỏi: a, b, c (SGK)
Quy ước đoạn thẳng vẽ trên bảng (1 cm trong vở, tương ứng 10 cm trên bảng)
Ghi mẫu lên bảng (để HS biết cách trình bày bài)
Chốt lại vấn đề: Muốn chứng tỏ A là trung điểm của OB ta làm thế nào?
? Lấy điểm A' thuộc đoạn thẳng OB thì A' có là trung điểm của AB hay không?
- A' có thể là trung điểm của AB, nhưng A'A.(khi đó OA' = 2 cm)
- Hoặc A' không là trung điểm của OB.
? Một đoạn thẳng có mấy trung điểm?
? Có mấy điểm nằm giữa 2 đầu mút của nó ?
? Cho đoạn thẳng EF như hình vẽ (Chưa rõ số đo độ dài) hãy vẽ trung điểm M của EF?
? Em nói xem, em định vẽ như thế nào?
? Nhận xét ?
- trung điểm M của đoạn thẳng AB lµ ®iÓm n»m gi÷a A, B vµ c¸ch ®Òu A, B.
- Hs đọc
- M là trung điểm của đoạn thẳng AB khi M nằm giữa A, B và M cách đều A,B
-MA + MB = AB.
- MA = MB
- Ghi vào vở.
- Đọc to đề, cả lớp theo dõi.
- Lên bảng vẽ hình.Trả lời các câu hỏi của bài.
- Hs ghi bài
- Trả lời: Thoả mãn 2 ĐK: câu a và b
- Có 1 trung điểm
- Có vô số điểm nằm giữa 2 đầu mút của nó.
Lên bảng vẽ - nêu cách làm.
1. Trung điểm của đoạn thẳng
* Định nghĩa: (SGK - 124)
M là trung điểm của AB 
(M còn gọi là điểm chính giữa của đoạn thẳng AB)
Bài 60 (SGK-118)
Giải
a) Trên tia Ox có 2 điểm A, B thoả mãn: OA < OB (vì 2 cm < 4 cm) Nên: A nằm giữa O và B
b) Theo câu a, A nằm giữa O và B nên: OA + AB = OB (1)
Thay OA= 2cm; OB = 4cm vào (1), ta được: 2 + AB = 4
 AB = 4 - 2 = 2 (cm)
 Vì 
c) Theo câu a và b ta có A là điểm nằm giữa A và B; OA = AB 
=> A là trung điểm của OB.
Chú ý: Một đoạn thẳng chỉ có một trung điểm (điểm chính giữa).
VD. Cho đoạn thẳng EF như hình vẽ (Chưa rõ số đo độ dài) hãy vẽ trung điểm M của EF?
- Đo EF.
- Tính 
- Vẽ M thuộc đoạn thẳng EF với:
H§3: Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng (10’)
Nêu ví dụ (SGK-125)
Hướng dẫn HS phân tích bài toán:
Ta có MA + MB = AB
 MA = MB
? Với cách phân tích trên thì điểm M thoả mãn điều kiện gì?
? Có những cách nào để vẽ trung điểm của đoạn thẳng AB?
- Hs Nêu cách 1 lên bảng.
- Hướng dẫn miệng cách 2: Gấp dây.
- Tự đọc SGK để tìm hiểu cách 3:
 Gấp giấy.
- Nêu cách 3.
? Làm BT 
Dùng sợi dây.
+ Đo theo mép thẳng của đoạn gỗ.
+ Chia đôi doạn dây có độ 
 dài bằng độ dài thanh gỗ.
+ Dùng đoạn dây đã chia đôi để
 xác định trung điểm của đoạn gỗ
Thực hành xác định trung điểm ...
- Hs đọc VD
- Hs cùng Gv phân tích bài toán.
- M AB và MA = 2,5 cm
- Nêu rõ cách vẽ theo từng bước
 (3 cách)
- Hs nêu cách 3 sau khi đã đọc SGK.
- Trả lời miệng:
2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng
VD: AB = 5 cm. Hãy vẽ trung điểm M của đoạn thẳng AB?
- Cách 1:
 + Vẽ tia AB.
 + Trên tia AB, vẽ điểm M sao cho: AM = 2,5 cm.
- Cách 2: Gấp dây.
- Cách 3: Gấp giấy (SGK-125)
 ?. Dùng sợi dây chia thanh gỗ thẳng thành hai phần bằng nhau.
B1: Dựng sợi dây đo chiều dài của thanh gỗ.
B2: Gấp đoạn dây sao cho hai đầu mút trùng nhau. Nếp gấp của sợi dây xác định trung điểm của thanh gỗ thẳng khi đặt sợi dây trở lại.
+ Dựng bút chì đánh dấu trung điểm
HĐ4. Củng cố - Luyện tập (10’)
Bài 60 (SGK-125).
Y/c Hs đọc bài 
? Dựa vào đầu bài đã cho hãy vẽ hình
? Điểm A có nằm giữa hai điểm O và B không ?
? Để so sánh OA và AB ta phải tìm được độ dài đoạn thẳng AB, AB = ?
? Điểm A có là trung điểm của đoạn thẳng OB không ?
- Hs đọc bài
- Hs vẽ hình
- Điểm A nằm giữa hai điểm O và B.
- Vì A nằm giữa O và B nên ta có 
OB = OA + AB
- Điểm A là trung điểm của đoạn thẳng OB
Bài 60 (SGK-125). Trên tia Ox, vẽ hai điểm A, B sao cho OA = 2cm, 
OB = 4cm.
a) Điểm A nằm giữa hai điểm O và B
vì OA = 2cm, OB = 4cm.
b) Vì A nằm giữa O và B nên ta có 
OB = OA + AB
Þ AB = OB – OA = 4 – 2 = 2 (cm)
Vậy OA = AB = 2cm
c) Điểm A là trung điểm của đoạn thẳng OB vì OA = AB = 2cm
Bài 63 Hs hoạt động nhóm trả lời
Yêu cầu HS điền chữ (Đ); (S) vào các câu đúng, sai. Dưới lớp ghi vào giấy 
- Kiểm tra kết quả của 35 HS
? HS giải thích các câu sai, vì sao?
- Hs hoạt động nhóm.
- HS giải thích 
Bài 63 (SGK-126).
 a) Sai.
 b) Sai.
 c) Đúng.
 d) Đúng.
H§5: H­íng dÉn vÒ nhµ (2’)
- Học toàn bộ bài.
- Làm bài tập: 61; 62; 64; 65 (126-SGK)
- Trả lời các câu hỏi: SGK-trang 126-127 + BT. Tiết sau ôn tập.
Rót kinh nghiÖm :